2020 Kimya Nobel Ödülü

 CRISPR Gen Makasının Kaşifleri, Kimya Nobel Ödülü'nü Kazandı 

İki kadın bilim insanı, Emmanuelle Charpentier ve Jennifer Doudna, güçlü bir genetik mühendislik aracı geliştirdi. Bu araç CRISPR-Cas9 diye adlandırılan bir gen makasıdır. Bundan dolayı şimdi 2020 Kimya Nobel Ödülü'ne layık görüldüler.

Bu yıl Nobel Kimya Ödülü, genleri değiştirme yöntemlerini geliştiren Emmanuelle Charpentier ve Jennifer Doudna'ya verildi. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi Çarşamba günü (7 Ekim 2020) Stockholm'de yaptığı konferans ile sonucu tüm dünyaya duyurdu.

CRISPR-Cas9 veya CRISPR gen makası kısaca şu alanlarda kullanılır :

Araştırmacılar bu aracı hayvanları ve bitkileri tasarlamak için kullanabilir. Ve ileride insanların bazı hastalıkların tedavi edilebilmesi de bu makasla mümkündür. Mekanizma basit, ucuz ve oldukça etkili. Bu durum, gen makasını çok umut verici ve aynı zamanda oldukça tartışmalı kılıyor.

Nobel Kimya Komitesi başkanı Claes Gustafsson, bir basın bülteninde, gen makasıyla ilgili :  

“Bu genetik araçta hepimizi etkileyen muazzam bir güç var. Yalnızca temel bilimde devrim yaratmakla kalmadı, aynı zamanda yenilikçi etkilere de yol açtı. Bir çığır açarak yeni tıbbi tedavileri mümkün kılacak bir buluş " dedi 

Charpentier ve Doudna bu etkileyici keşfi yalnızca birkaç yıl önce yapmıştı. Nobel Ödülü'nü almak için çoğunlukla bilim insanları onlarca yıl bekliyordu fakat bu kez alışılmadık bir hızla yeni bir buluşa verildi. 

Kimya Nobel Ödülü'nü kazanan araştırmacılar, bakterilerin virüslere karşı kullandığı savunma sisteminin genom düzenlemede çok amaçlı bir araç olarak nasıl kullanılabileceğini açıkladılar.

Sonuç: Dünya çapında çok sayıda laboratuvar birkaç ay içinde CRISPR gen makasını kullanmaya başladı. 

Şimdiden bu gen makasını kullanarak genetiği değiştirilmiş ilk bebekler dünyaya geldi

Çinli bir bilim adamı bunu 2018'de yaptı. Jiankui ve ekibi, ikizlerin doğumdan itibaren HIV virüsüne karşı bağışıklık kazanması için insan embriyolarının genomunu özel olarak değiştirmek için gen makası kullandı. Bunun işe yarayıp yaramadığı ve çocukların işlem sonucunda başka zararlar görüp görmediği henüz belli değil. İnsan genetiği üzerinde kullanma koşullarının dışına çıkan Dr. Jiankui hapse mahkum edildi.

Olayın ardından teknolojinin fırsat ve risklerini sınıflandırmak ve kullanımına yönelik önerilerde bulunmak üzere bir komisyon kuruldu. Araştırmacılar güvenliği tartışana ve halk, etik ve toplumsal kaygılar hakkındaki görüşlerini ifade etme fırsatı bulana kadar, insanlarda gen düzenlemesinden kaçınılması gerektiği ile ilgili bir genelge yayınlandı.

Çeviri :İnanç Kaya 

Kaynak : https://www.spektrum.de/news/entdeckerinnen-der-genschere-crispr-geehrt/1779393?utm_medium=Social&utm_source=Facebook#Echobox=1602065921