İnsan burnunun şeklinin ve boyutunun rastgele oluşmadığı, evrimleşerek şekil aldığı ile ilgili bir araştırma sonucu yayınlandı. Araştırmacılara göre, burnun dar veya geniş olması yaşadıkları ortamlarda atalarımıza çok büyük avantajlar sağlamıştır.
PLoS Genetik dergisinde yayınlanan araştırma da bilim insanları, büyük küçük, geniş, dar, kısa, kanca şeklinde veya kambur burunlu bir kişinin burnu, onun atalarının yaşadığı alanlarının iklimine bağlı olduğunu söylüyor.
Pennsylvania State Üniversitesi'nden Mark Shriver "Biz modern insanın evriminde, cilt rengindeki farklılıkları, saç rengi ve yüz şeklini izah edilebiliyoruz. Fakat burunun evrimde ki rolünü yeni yeni araştırıyoruz." dedi.
Isının ve nemin burun evrimi için ne kadar önemli olduğunu öğrenebilmek ve araştırmak için, bilim adamları Batı Afrika, Güney Asya, Doğu Asya ve Kuzey Avrupa'dan ataları olan 450'den fazla gönüllüden burun ölçümleri aldı.
Araştırmalarda 3D görüntüler kullanan araştırmacılar, burun delikleri ne kadar geniş, ne kadar uzun olduğunu ölçtüklerinde burun şeklinin, sadece tesadüfi olmadığına kanaat getirdiler.
Bu araştırmaya göre, burun şekline ve sıcaklık ve nem arasında göz ile görülür bir ilişki var. Burun delikleri, soğuk kuru iklimde oldukça dar ve çok sıcak-nemli bir iklimde geniş olacak şekilde atalarının evrim tarafından dizayn edildiği ve burun şeklinin yaşamsal bir öneme sahip olduğu görüldü.
Burun şekli neden önemlidir?
Burun soluduğumuz havayı ciğerlerimize göndermeden önce ısıtmalı. Bu enfeksiyonların önlenmesinde hayati öneme sahiptir. Dar burun delikleri özellikle havayı nemlendirip, ısıtarak vücuda gönderir. Bu özellik, soğuk iklime sahip bölgelerde atalarımızın yaşamını kolaylaştırmıştır. Eğer soğuk iklimde geniş buruna sahip olsa idi atalarımız, direkt bakteriler ve soğuk hava vücuda girecek, vücut direncini düşürecekti. Onun için araştırmaya katılan gönüllülerden dar burun deliklerine sahip olanların, soğuk iklim bölgesinden gelen ataların sahip oldukları, yine soğuk havaya göre şekil alan yüz, sac, cilt rengine göre olağan bir paralellik içinde olduğu gözlemlendi.
Yine de insanoğlunun yerleşik hayata geçtikten sonraki burun şeklinin karmaşık bir evrimsel gelişmeye maruz kaldığını itiraf etmeliyiz diyen araştırmacılar, eş seçiminde ve beğenilen burun şekli ile evliliklerde belirgin bölgesel burun şeklinin bütün bölgeler ile karıştığı, genlerin bu konuda arı kalmadığını söylüyorlar.
İşte sıkıntıda burada başlıyor. İklimin burun evriminde belirli bir rol oynaması kesin olduğuna göre şimdi çıkan en önemli sonuç ; Bazı topluluklarda orak hücre hastalığı, laktoz intoleransı, deri kanseri, solunum yolu enfeksiyonları gibi hastalıkların sık görülmesinin iklime uygun olmayan burun şekilleri ile bağlantısı. Çünkü eş seçiminde burun şeklinin cazibesi düşünüldüğünde ve ırkların birbiriyle evlenmesiyle farklı iklimlerde yaşayan ataların burunlarına sahip insanların yine farklı bir iklimde yaşaması hastalıklara davetiye çıkarıyor olabilir. İnsanda sık görülen hastalık araştırmalarında burun şeklinin iklim ile bağlantısını geniş çapta araştırmak, hastalıkların tanımı ve tedavisi konusunda çok önemli bir araştırma konusu olacaktır.
Özgün Çeviri : İnanç Kaya
Kaynak : http://www.spiegel.de/wissenschaft/mensch/evolution-wie-das-klima-die-form-unserer-nase-beeinflusst-a-1138949.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder